Regulacja opisana w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. dotyczy ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Jest to ważna dyrektywa, która ma na celu zapewnienie skutecznej ochrony sygnalistów oraz osób, które doświadczają działań odwetowych za zgłaszanie naruszeń.
W kontekście prawników i firm, ta regulacja niesie ze sobą wiele istotnych aspektów. Przede wszystkim, należy zwrócić uwagę na konieczność zapewnienia ochrony nie tylko osobom dokonującym zgłoszeń, ale także osobom współpracującym z nimi, co obejmuje zarówno pracowników, jak i osoby związane zawodowo z pracodawcą. Dyrektywa ta nakłada obowiązek na państwa członkowskie, aby zapewniły skuteczną komunikację z personelem odpowiedzialnym za rozpatrywanie zgłoszeń oraz aby dostarczyły skuteczne środki ochrony prawnej w trakcie postępowania sądowego.
Przeczytaliśmy całą ustawę żebyś Ty nie musiał.
Jakie obowiązki na firmy nakłada ustawa o ochronie sygnalistów?
Dyrektywa nakłada na przedsiębiorstwa obowiązek stworzenia „skutecznych, poufnych i bezpiecznych kanałów dokonywania zgłoszeń” (art. 3 Dyrektywy 2019/1937). To wymaga od firm nie tylko technicznej infrastruktury do przyjmowania i przetwarzania zgłoszeń, ale także wdrożenia polityk zapewniających pełną anonimowość i ochronę sygnalistów przed wszelkimi formami odwetu, co jest szczególnie istotne w świetle art. 6 dyrektywy, który zabrania odwetowych działań takich jak dyskryminacja czy nękanie w miejscu pracy.
Jaka jest ochrona prawna sygnalistów?
Dyrektywa stanowi, że państwa członkowskie są zobowiązane do zapewnienia, że sygnaliści „nie będą narażeni na działania odwetowe, w tym odwieszenie, degradacja, przesunięcie zawodowe, dyskryminacja, szkodzenie reputacji” (Dyrektywa 2019/1937, art. 6). Prawnicy powinni być przygotowani do reprezentowania sygnalistów, którzy doświadczyli takich działań, oraz firm, które muszą dostosować swoje procedury wewnętrzne, aby zgodzić się z nowymi wymogami.
Transparentność i Rozliczalność
Dyrektywa podkreśla znaczenie przezroczystości i rozliczalności, które są kluczowe dla zwiększenia zaufania obywateli do mechanizmów egzekwowania prawa oraz instytucji publicznych i prywatnych. Firmy muszą teraz nie tylko zapewnić odpowiednie kanały zgłoszeń, ale także wykazać, że są one efektywnie wykorzystywane i że zgłoszenia są odpowiednio rozpatrywane.
Jakie są obowiązki państw członkowskich w zakresie dyrektywy?
- Transpozycja: Państwa członkowskie muszą dokonać transpozycji dyrektywy do prawa krajowego do 17 grudnia 2021 r.
- Wdrożenie: Państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnienie skutecznego wdrożenia dyrektywy, w tym ustanowienie kanałów sprawozdawczości, środków ochrony i sankcji za działania odwetowe.
- Monitorowanie i ocena: Państwa członkowskie muszą monitorować i oceniać wdrażanie dyrektywy oraz składać Komisji Europejskiej sprawozdania na temat liczby zgłoszonych naruszeń, dochodzeń i ich wyników.
Jak wprowadzić założenia ustawy o ochronie sygnalistów?
- Implementacja Wewnętrznych Procedur: Twoja firma powinna opracować lub zaktualizować istniejące procedury tak, aby były zgodne z dyrektywą, mając pewność, że procedury te są przedstawione wszystkim pracownikom.
- Szkolenia i Świadomość: Prowadzenie regularnych szkoleń na temat etyki i procedur zgłaszania naruszeń jest teraz ważniejsze niż kiedykolwiek. Prawnicy mogą odegrać kluczową rolę w edukowaniu zarządów i pracowników o ich prawach i obowiązkach.
- Monitoring i Ocena: Firmy powinny monitorować skuteczność wprowadzonych procedur i dostosowywać je w miarę potrzeb, co może również wymagać ciągłej oceny prawnej.
- Implementacja systemów zgłoszeniowych: Dla skutecznego zarządzania zgłoszeniami niezbędne jest wdrożenie odpowiednich systemów zgłoszeniowych, które umożliwią sprawne i bezpieczne przekazywanie informacji o naruszeniach. Współpracując z naszą kancelarią oraz duńską firmą Whistleblower Software ApS, przygotowaliśmy kompleksowy pakiet wdrożeniowy regulacji z zakresu ochrony sygnalistów, obejmujący doradztwo prawne oraz zaawansowane rozwiązania informatyczne.
- Zarządzanie ryzykiem: Firmy powinny opracować solidne strategie zarządzania ryzykiem, aby zająć się potencjalnymi naruszeniami prawa UE i zapewnić, że ich wewnętrzne kanały raportowania są skuteczne i dostępne dla wszystkich pracowników.
Wdrażając przepisy o ochronie sygnalistów z dyrektywy unijnej, kluczowe jest skuteczne zarządzanie zgłoszeniami. We współpracy z naszą kancelarią, Twoja organizacja może prawidłowo dostosować się do tych regulacji. Przygotujemy dla Ciebie niezbędną dokumentację, przeszkolimy pracowników i pomożemy w implementacji kanału zgłoszeń. Dzięki naszemu doświadczeniu i sprawdzonym rozwiązaniom, które już z powodzeniem zaimplementowano w dziesiątkach organizacji na całym świecie, zapewnisz swojej firmie nie tylko zgodność z prawem, ale także wzmocnisz kulturę organizacyjną promującą przejrzystość i bezpieczeństwo.